Domları topluma kazandıracak proje…

Diyarbakır’da 14 bin’e yakın üyesi bulunan Dom ve Romanlar Aşireti’nin topluma rehabilitasyonunun sağlanması için MEKSA Vakfı ve Diyarbakır Romanlar ve Domlar Derneği’nce ortaklaşa hazırlanan ‘Mezopotamya’nın Kayıp halkı Domlar’ projesi hayata geçiriliyor. Projenin hayata geçirilmesiyle birlikte meslek edinme ve eğitimde sıkıntı yaşayan dom ve roman vatandaşların bu sorunları giderilecek.  Domlar ve Romenler Gençlik Spor Kulübü ve Kültür Derneği Başkanı Mehmet Demir, projedeki hedeflerinin hem vatandaşlarının kötü imajını düzeltmek, hem de eğitimlerine devam ettirmek olduğunu belirterek, projeyi önemsediklerini belirtti.

Son dönemlerde kurdukları dernek ile altında halkın gözündeki imajlarını düzeltmek, gençlerini okur-yazar ve meslek sahibi yapmak için mücadele eden Romanlar ve Domlar Derneği’nin bu hedefi gerçekleşiyor. Avrupa Birliği’nce Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı tarafından dezavantajlı grubun sosyal entegrasyonu kapsamında hibe çağrısı üzerine ‘Mezopotamya’nın Kayıp halkı Domlar’ projesini hazırlayan Romanlar ve Domlar Derneği, projenin hayata geçirilmesini bekliyor. 2014 yılında bu hibeye başvuran dernek, projenin onaylanması durumunda hem kadınları, hem de gençleri meslek sahibi olacak, çocukları ise okullarına devamları sağlanacak.

PROJE SÖZLEŞME AŞAMASINA GELDİ

‘Mezopotamya’nın Kayıp halkı Domlar’ projesini Romanlar ve Domlar ile birlikte yürüten MEKSA Vakfı Diyarbakır Koordinatörü Sertaç Işık, Avrupa Birliği tarafından faydalancının Çalışma Bakanlığı olduğu, Çalışma bakanlığı tarafından dezavantajlı grubun sosyal entegrasyonu kapsamında Bir hibe çağrısında bulunulduğuna işaret ederek, “2014 yılında Diyarbakır DOM ve romanlar Derneği olarak başvuruldu. Projenin genel kapsamındaki dağıtılacak fonlarda, fon tutarının 3’te birindeki rakamı Türkiye’deki Roman derneklerine ve romanlarla ilgili faaliyet yürüten derneklere ayırmışlardı. Bu kapsamda da Diyarbakır DOM Derneği’nin ön başvurusu 2015 yılında kabul edildi. 2016 yılı içerisinde de bütçede revizyon isteyerek, eksik evrakları talebinde bulundular. Ve artık sözleşme imzalanma aşamasına geldi. Herhangi bir aksilik olmadığı takdirde sözleşme imzalanacak.

 150 DOM KADINA MESLEKİ EĞİTİM, 50’SİNİ DE GİRİŞİMCİLİK EĞİTİMİ

Projenin içerisinde 3 farklı mesleki eğitim çerçevesinde 150 dom kadınına mesleki eğitim çalışması var. 50 Dom kadını da girişimcilik eğitimden faydalanacak. Bu mesleki eğitimlerde özellikle domların el sanatlarına olan ilgilerinden dolayı sepet örücülüğü, deri işleme ve ipek puşi dokuma alanları olarak tespit edildi. Projenin uygulaması Diyarbakır’da Sur ve Bağlar bölgelerinde yani DOM nüfusunun yoğun olarak yaşadığı bölgelerde gerçekleşecek” dedi.

BAĞLAR’DA KÜLTÜR MERKEZİ

Proje içerisinde aynı zamanda Bağlar’da DOM vatandaşlarının yararlanacağı bir kültür merkezinin yapılacağına işaret eden Işık, şöyle dedi: “DOM’ların kendi içerisinde oluşturacakları folklor grubu olacak. Bağlar’da Kültür Merkezi yapacağız. Kültür Merkezinde de DOM çocuklarına yönelik okuma yazma eğitimleri, yine ihtiyaç duydukları alanda destekleyici eğitimler verilecek. Bu alanlarla ilgili atölyeler oluşturulacak. Böylelikle proje bittikten sonra da bu alanların DOM’lar tarafından kullanılması sağlanacağız.

DOM’LARIN SORUNLARI ARAŞTIRILACAK

Projenin içerisinde çok önemli bir araştırma var. Özellikle Diyarbakır ve bölgesinde yaşayan DOM nüfusu her alanda araştırılması yapılacak. Barınma ihtiyaçları, Eğitim ile ilgili yaşadıkları sorunlar, kamu hizmetlerine erişimleriyle ilgili yaşadıkları sıkıntılarla ilgili çok geniş bir araştırma yapılacak. Bu araştırmada kitaplaştırılacak. Sosyologlar aracılığıyla bununla ilgili çözüm önerileri getirilecek. Araştırma sonuçlarını ilgili kamu kurumları ve bakanlıklarla paylaştırılacak. Yine bunlarla ilgili çözüm önerileri çıkarmaya çalışacağız. Özellikle bu yıl içerisinde Aile ve Sosyal Politikalar Bakanlığı tarafından çıkarılan DOM ve Romanlarla ilgili 5 yıllık bir strateji planı oldu. Bu da artık Hükümetin ve Devletimizin DOM’larla ya da Romanların geneliyle ilgili bir politika izlemek istediği iradesini ortaya koydular. Bu çok çok önemli bir gelişme. Bu gelişme kapsamında da şuan yapacağımız proje, Hükümetin bu çalışmasını destekleyici ve güçlendirici bir çalışma olacak. Roman açılımı kapsamında yapılan pozitif gelişmeleri de önemli ölçüde etkileyecek bir proje”

DEMİR: “PROJEYİ ÖNEMSİYORUZ”

Domlar ve Romenler Gençlik Spor Kulübü ve Kültür Derneği Başkanı Mehmet Demir ise, Aşiretteki çocukların ve gençlerin eğitimle ilgili ciddi sorunlarının bulunduğunu belirterek, “Aşiretimizde okulu erken bırakma oranları çok yüksek. Okulu erken bırakma oranı yüksek olduğu için kamu hizmetlerine erişim noktasında da sıkıntı yaşıyorlar. Bu sıkıntıdan dolayı iş bulmayla ilgili sıkıntılar yaşıyorlar. Belirli bir meslekleri olmadığı için iş bulamıyorlar. İş bulamadıkları için de ya terör örgütlerine ya da uyuşturucu kartellerinin ve çetelerinin tuzağına düşüyorlar. Bu yüzden karıştıkları suç oranları yükseliyor. DOM Mahallelerindeki suç oranının yüksek olmasının temel sebeplerinden biri de budur” diye konuştu.

AİLE BÜYÜKLERİ OLARAK, ÇOCUKLARIMIZA İYİ BİR GELECEK İSTİYORUZ

Aile büyükleri olarak kendilerinin mevcut düzenle ilgili artık ciddi anlamda kaygıları ve sıkıntılarının olduğunu vurgulayan Demir, “Özellikle çocuklarımızın terör örgütüne ve suç çetelerinden uzak durmaları konusunda ciddi bir irade gösteriyoruz. Bir bilinçlenme söz konusudur. Bunun içinde çocukları ve gençleri sokaklardan kurtarmamız gerekiyor. Bu bir nesil meselesidir. Bizim şuanda yapacağımız çalışma eğer Kültür merkezini kazandırabilirsek, çocukların okulu erken yaşta bırakmalarının önüne geçilecek. Neden? Çünkü destekleyici eğitimlerle, eğer varsa okullarda ayrımcılık, bu ayrımcılığın tespit edilmesi ve bunun önüne geçilmesiyle çocukların erken yaşta okullarını bırakmasının önüne geçmemiz gerekiyor. Bu sağlanırsa, bizim bu dönemde sağlayacağımız nesil belki de bir sonraki nesile örnek model oluşturacak. Çünkü içinde doktorlar, avukatlar, farklı meslek gruplarına sahip insanlar çıkacak” diye konuştu.

OKUYAN DOM MENSUBU SINIRLI SAYIDA!

Demir, Okulu erken yaşta bırakma oranının yüksek olmasından dolayı Üniversite mezunu olan az sayıda DOM mensubu olduğunu belirterek, “Bir örnek vermek gerekirse, oğlum Muhsin İstanbul’da Üniversite bitirdi. O iyi bir örnek olarak görünüyor. Ama o da Üniversite Mezunu olmasına rağmen işsizlikle mücadele etmek zorunda kalıyor” dedi.

DEVLET VEYA HÜKÜMET AYRIMCILIK YAPMIYOR

Demir, ‘Üniversite mezunu oğlunuz ayrımcılıktan dolayı mı? İş bulamıyor’ sorusuna şu yanıtı verdi; “Umuyoruz öyle bir şey değildir. Bu projenin içerisindeki amacımız; o ayrımcılığında şöyle bir şey. Ayrımcılığın farklı yöntemleri ve farklı çeşitleri vardır. Örneğin; son zamanlarda yapılan ayrımcılıkla ilgili yeni araştırmalarda Milli Eğitim Okullarında okutulan bir çok kitapta Roman ya da çingenelerle ilgili ayrımcı kelimeler tespit edildi. Ve bununla ilgili tespit edildiğinde hemen Milli Eğitim Bakanlığı bunu ders müfredatında çıkardı. Hükümetin bu konuda çok net bir iradesi var. Pozitif bir iradesi var. Devlet tarafından gelen bir ayrımcılık yok. Ne yasalarla ilgili, ne de devlet kurumlarının uyguladığı bir ayrımcılık yok.

BİREYLERDEN KAYNAKLI AYRIMCILIK VAR

Ama bireylerden kaynaklı bir ayrımcılığın oluşma riski var. Bu riskin de ortadan kaldırılması için kamuoyunun bilinçlendirilmesi gerekiyor. Çünkü herkesin Romanlarla ya da Dom’larla ilgili kafasında bir kodlaması var. İşte o kodlamada çocuklara ‘seni çingenelere veririm’ deniliyor. En basiti bu. Bu tip kodlamaların kaldırılması durumunda o kişisel ayrımcılıklar da ortadan kalkacaktır”

(Sait BAYRAM’ın Özel Haberi)